1.	ความเป็นมา

           การปรับค่าไฟฟ้าตามสูตรการปรับอัตราค่าไฟฟ้าโดยอัตโนมัติ (ค่า F_t เป็นกลไกที่ใช้ในการกำหนดอัตราค่าไฟฟ้าให้สะท้อนกับภาวะต้นทุนที่ไม่สามารถควบคุมได้ โดยเฉพาะค่าเชื้อเพลิงที่ใช้ในการผลิตไฟฟ้าในช่วงเวลาการปรับค่า F_t 7 รอบที่ผ่านมา คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน(กกพ.) ได้คำนึงถึงผลกระทบต่อประชาชน และภาคการผลิต สำหรับการปรับค่า F_tในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 เนื่องจากมีค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้าสะสมที่ กฟผ. รับภาระแทนประชาชน ภาคธุรกิจ อุตสาหกรรม และการผลิต เป็นจำนวนสูงมาก ซึ่งหากส่งผ่านภาระดังกล่าวไปให้ผู้ใช้บริการทั้งหมด จะก่อให้เกิดผลกระทบในระดับที่รุนแรง กกพ. จึงได้กำหนดให้เฉลี่ย ปรับค่า F_t เป็นช่วงๆ ในระดับที่เหมาะสมและไม่เกิดผลกระทบมากเกินไป ทำให้ กฟผ. มีรายได้ค้างรับ ซึ่งนับเป็นภาระทางการเงินของ กฟผ. สะสมจนถึงเดือนธันวาคม 2553 รวมเป็นเงิน จำนวน 5,687 ล้านบาท

2.	การพิจารณาค่า Ft สำหรับเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

        ในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 กกพ. พิจารณาผลการประมาณการค่าไฟฟ้าตามสูตรการปรับอัตราค่า F_t ในมิติต่างๆ ประกอบด้วย การประมาณการความต้องการไฟฟ้า การประมาณการค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้า อัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ในการคำนวณ สภาวะและแนวโน้มเศรษฐกิจ การตรวจสอบการใช้เชื้อเพลิงที่เกิดขึ้นในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – พฤษภาคม 2553 โดยสามารถสรุปสาระสำคัญได้ ดังนี้

        1. การประมาณการผลิตพลังงานไฟฟ้า

        ในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 ประมาณการการผลิตพลังงานไฟฟ้ารวม 53,807.68 ล้านหน่วย ลดลงจากประมาณการการผลิตพลังงานไฟฟ้าเดือนพฤษภาคม – สิงหาคม 2553 ที่เท่ากับ 54,380.96 ล้านหน่วย จำนวน 573.28 ล้านหน่วย

         2. การประมาณการค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้า

        ราคาก๊าซธรรมชาติที่ใช้ในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 ลดลงจำนวน 4.36 บาทต่อล้านบีทียู นอกจากนี้ ราคารับซื้อไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าเอกชนลดลงจากช่วงที่ผ่านมาที่ 2.3246 บาทต่อหน่วย เป็น 2.3159 บาทต่อหน่วย หรือคิดเป็นประมาณ 0.87 สตางค์ต่อหน่วย แต่อย่างไรก็ตาม เนื่องจากประมาณการหน่วยจำหน่ายถึงผู้ใช้ไฟฟ้าทั่วประเทศที่ลดลงจากช่วงที่ผ่านมาจำนวน 393.86 ล้านหน่วย โดยส่งผลทำให้ค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้าลดจากช่วงที่ผ่านมาเพียง 5.45 สตางค์/หน่วย

         3. อัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ในการคำนวณ

        เนื่องจากอัตราแลกเปลี่ยนมีผลกระทบต่อค่าเชื้อเพลิงและค่าซื้อไฟฟ้า การกำหนดอัตราแลกเปลี่ยนที่เหมาะสมจะทำให้ประมาณการต้นทุนค่าผลิตไฟฟ้าได้อย่างเหมาะสมได้มากยิ่งขึ้น กกพ. จึงได้พิจารณาถึงความเหมาะสมของอัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ในการคำนวณ โดยได้กำหนดให้ใช้อัตราแลกเปลี่ยนที่สอดคล้องกับข้อเท็จจริงในการคำนวณ โดยอัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ในการคำนวณในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 ที่ 32 บาทต่อเหรียญ สหรัฐอเมริกา เปลี่ยนแปลงลดลง 0.50 บาทต่อเหรียญสหรัฐอเมริกา เมื่อเทียบกับช่วงที่ผ่านมา (พฤษภาคม – สิงหาคม 2553)

          4. การตรวจสอบการใช้เชื้อเพลิงจริงที่เกิดขึ้นในช่วงเดือนกุมภาพันธ์–พฤษภาคม 2553

        กกพ. ได้ดำเนินการตรวจสอบการผลิตไฟฟ้า การใช้เชื้อเพลิง การจ่ายไฟฟ้า และความต้องการใช้ไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจริงในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – พฤษภาคม 2553 เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาแนวโน้มภาระต้นทุนการผลิตไฟฟ้าในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

          5. หลักในการพิจารณาค่า F_t ของ กกพ.

        กกพ. มีหลักการในการพิจารณา ค่า  F_t โดยคำนึงถึงผลกระทบต่อประชาชน ความถูกต้อง และความเหมาะสมตามสูตรการปรับอัตราค่าไฟฟ้าอัตโนมัติ (F_t) ตามมติคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2548 รวมทั้ง พิจารณาถึงความเหมาะสมในการผลิตไฟฟ้าของประเทศโดยเฉพาะในกรณีที่มีการผลิตนอกแผน ตลอดจนความมั่นคงของ ภาคการผลิต ไฟฟ้า

3.	การประเมินผลกระทบจากการปรับค่า  Ft สำหรับเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

         สมมติฐานในการประมาณการ ค่า DF_t ในช่วงเดือน กันยายน – ธันวาคม 2553 มีการเปลี่ยนแปลงจากการประมาณการ ค่า DF_t ในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 ดังนี้

        1. อัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ ลดลงจาก 32.5 บาทต่อเหรียญสหรัฐอเมริกา ในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 เป็น 32 บาทต่อเหรียญสหรัฐอเมริกา ในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

       2. ราคาก๊าซธรรมชาติเฉลี่ย (รวมค่าผ่านท่อ) ลดลงจาก 238.93 บาทต่อล้านบีทียู ในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 เป็น 234.58 บาทต่อล้านบีทียูในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

        3. ราคาน้ำมันเตา ลดลงจากช่วงราคา 77.3 – 79.5 เหรียญสหรัฐอเมริกาต่อบาร์เรลในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 เป็น 70.8 - 71.8 เหรียญสหรัฐอเมริกาต่อบาร์เรลในช่วงเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553

       4. ค่าพยากรณ์ความต้องการพลังงานไฟฟ้าในเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 คาดว่าจะอยู่ที่การขยายตัวที่ร้อยละ 9.11 โดยค่าพยากรณ์ความต้องการพลังงานไฟฟ้าปี 2553 คาดว่าจะอยู่ที่การขยายตัวที่ร้อยละ 11.57

         ซึ่งจากสมมติฐานข้างต้น จะทำให้การคำนวณค่า F_t สำหรับการเรียกเก็บในเดือนกันยายน – ธันวาคม 2553 ได้เท่ากับ 103.94 สตางค์/หน่วย สูงกว่าค่า F_t  ที่เรียกเก็บจากผู้ใช้ไฟฟ้าในช่วงเดือน พฤษภาคม – สิงหาคม 2553 ที่เท่ากับ 92.55 สตางค์/หน่วย จำนวน 11.39 สตางค์/หน่วย

         อย่างไรก็ตาม กกพ. ได้พิจารณาโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อประชาชนและภาคการผลิต และ เพื่อเป็นการบรรเทาภาระค่าไฟฟ้าให้แก่ผู้ใช้ไฟฟ้าในภาพรวมตลอดจนความมั่นคงของภาคการผลิต ไฟฟ้า จึงมีมติเห็นชอบตามข้อเสนอของ กฟผ. ที่อนุวรรตน์ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2553 โดยกำหนดให้ค่า F_t ในช่วงเดือน กันยายน – ธันวาคม 2553 สำหรับการเรียกเก็บจากประชาชนอยู่ในระดับเดิมเท่ากับ 92.55 สตางค์ต่อหน่วย ทำให้ค่าไฟฟ้าเฉลี่ยเท่ากับ 3.17 บาท (ค่าไฟฟ้าฐาน 2.25 บาทต่อหน่วย และค่า F_t 0.9255 บาทต่อหน่วย)

         การตรึงค่า F_t ดังกล่าว เมื่อนำมารวมกับยอดสะสมที่เกิดจากความแตกต่างระหว่างค่า F_t ที่คำนวณได้กับการเรียกเก็บในช่วงที่ผ่านมา ทำให้ กฟผ. มีรายได้ค้างรับ ซึ่งนับเป็นภาระทางการเงินกับ กฟผ. ลดลงเหลือ 5,687 ล้านบาท