เศรษฐกิจหมุนเวียน

กฟผ. ให้ความสำคัญต่อการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ ลดการเกิดของเสีย และหลีกเลี่ยงการดำเนินงานที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จึงได้นำแนวคิดด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) มาปรับใช้ในองค์การโดยมีการวางแผนการปฏิบัติงานตลอดกระบวนการ ตั้งแต่วัตถุดิบ การผลิต การนำไปใช้ การจัดการของเสีย และการวนกลับมาผลิตเพื่อนำกลับไปใช้ใหม่ ซึ่งสอดคล้องกับการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 – 2580 เพื่อตอบสนองต่อนโยบายการมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ของประเทศ โดยส่งเสริมการใช้ทรัพยากรให้คุ้มค่า ผลักดันให้เกิดการนำทรัพยากรกลับมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด สร้างความเติบโตขององค์การรองรับอนาคตที่ยั่งยืน

กฟผ. จึงได้จัดทำแผนการดำเนินงานเพื่อมุ่งสู่การเป็นองค์การด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน กฟผ. (EGAT Circular Economy Organization) ซึ่งได้กำหนดกรอบการดำเนินงานไว้ระหว่างปี พ.ศ. 2564 – 2573

หลักการสำคัญของเศรษฐกิจหมุนเวียน

ความหมายของเศรษฐกิจหมุนเวียน
เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) หมายถึง แนวคิดที่มีการวางแผนและออกแบบให้นำทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่อย่างจำกัดมาใช้ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด รวมไปถึงส่งเสริมให้เกิดการรักษาและสร้างคุณค่าจากทรัพยากรที่มีในระบบ โดยการใช้วัสดุและผลิตภัณฑ์ให้ได้นานที่สุด จนเกิดเป็นวงจรหมุนเวียนทรัพยากรอย่างต่อเนื่องในระบบปิด ไม่มีการส่งของเสียออกนอกระบบและช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนถือเป็นหนึ่งในโมเดลเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy: BCG Model) เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน

หลักการที่สำคัญของระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน

การดำเนินงานตามเศรษฐกิจหมุนเวียน

ปี 2564 กฟผ. ได้ดำเนินการศึกษาศักยภาพองค์การในการจัดทำระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยดำเนินการประเมินสมรรถนะด้านสิ่งแวดล้อมของ กฟผ. โดยใช้แนวคิดการประเมินตลอดวัฏจักรชีวิต (LCA) เก็บข้อมูลตัวแทนพื้นที่ครอบคลุมทุกประเภทธุรกิจเพื่อให้เห็นถึงรูปแบบหรือลักษณะการทำงานในปัจจุบันของกลุ่มธุรกิจต่าง ๆ พร้อมทั้งศึกษาความเป็นไปได้โครงการที่มีศักยภาพเป็นโครงการนำร่อง และจัดทำแผนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจหมุนเวียน กฟผ. และเตรียมความพร้อมสำหรับการเป็นองค์การเศรษฐกิจหมุนเวียน (EGAT CE Organization) มุ่งสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน ตามแนวทางของมาตรฐานการตรวจสอบและรับรองแห่งชาติ (มตช.2-2562)

ปี 2565 กฟผ. มีการประกาศนโยบายเศรษฐกิจหมุนเวียน เพื่อนำไปปฏิบัติทั่วทั้งองค์การ โดยดำเนินการโครงการนำร่องในทุกสายงาน ภายใต้แผนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจหมุนเวียน พร้อมทั้งแต่งตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน และคณะทำงานโครงการนำร่องด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน กฟผ. เพื่อทำหน้าที่ขับเคลื่อนและผลักดันให้เกิดการดำเนินงานตามแผนงานและบรรลุตามเป้าหมายที่กำหนดไว้  รวมถึงจัดทำแนวทางการดำเนินงานของ กฟผ. ตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน ตามมาตรฐานการตรวจสอบและรับรองแห่งชาติ (มตช.2-2562) เพื่อก้าวสู่การเป็นองค์การเศรษฐกิจหมุนเวียน ในปี 2566

ปี 2566 กฟผ. ก้าวสู่การเป็นองค์การเศรษฐกิจหมุนเวียน นำนโยบายเศรษฐกิจหมุนเวียน และแนวทางการดำเนินงานไปปฏิบัติทั่วทั้งองค์การ พร้อมทั้งติดตามความก้าวหน้าโครงการด้านเศรษฐกิจหมุนเวียนในทุกสายงาน เพื่อตอบสนองตามนโยบายและเป้าหมายตามยุทธศาสตร์เศรษฐกิจหมุนเวียน

สำหรับปี 2567 เป็นต้นไป กฟผ. มีแผนเพิ่มศักยภาพการดำเนินงานโครงการด้านเศรษฐกิจหมุนเวียนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร ลดปริมาณของเสียไปฝังกลบให้เป็นศูนย์ และยกระดับการดำเนินงานสู่ความยั่งยืนด้วยนวัตกรรม

การดำเนินงานตามมาตรฐาน มตช.2-2562
กฟผ. กำหนดแผนปฏิบัติการ Circular Economy Organization ไว้ในแผนวิสาหกิจ กฟผ. ระหว่างปี 2564 – 2573 โดยมีเป้าหมายในการเป็นองค์การเศรษฐกิจหมุนเวียน ภายในปี 2566 จากการประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในองค์การตามเกณฑ์ของกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) ได้คะแนน 800 คะแนน ขึ้นไป

 ปี 2565 กฟผ. ร่วมกับสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) รวบรวมข้อมูลการดำเนินงานของ กฟผ. และประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนของแต่ละสายงาน เพื่อนำข้อมูลมาประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในภาพรวมของ กฟผ. ต่อไป

 ปี 2566 กฟผ. ร่วมกับ สวทช. ดำเนินการประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในองค์การของ กฟผ. (ตามคู่มือการประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในองค์การของกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2 พ.ศ.2564 โดยยึดตามกรอบมาตรฐานการตรวจสอบและรับรองแห่งชาติ : แนวทางการใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในองค์กร มาตรฐานเลขที่ มตช. 2-2562 ซึ่งอ้างอิงจากมาตรฐาน “BS 8001 : 2017 Framework for implementing the principles of the circular economy in organizations – Guide” ของประเทศอังกฤษ) ได้คะแนน 815 คะแนน จากคะแนนเต็ม 1,000 คะแนน และจัดทำรายงานการประเมินประสิทธิภาพการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนในองค์การประจำปี 2566 และแนวทางการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนของ กฟผ. (Circular Economy Organization: Guidebook)

ตั้งแต่ ปี 2567 กฟผ. มีการประยุกต์ใช้หลักการเศรษฐกิจหมุนเวียนและปรับปรุงการดำเนินงาน ตามมาตรฐาน มตช.2-2562 อย่างต่อเนื่อง

โครงการเศรษฐกิจหมุนเวียน
เพื่อตอบสนองนโยบายและเป้าหมายตามแผนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจหมุนเวียน กฟผ. จึงเริ่มดำเนินงานโครงการนำร่อง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2565 จำนวน 8 โครงการ ครอบคลุมทั้ง 8 สายงานใน กฟผ. และตั้งแต่ปี 2567 จะเพิ่มศักยภาพการดำเนินงานโครงการด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร ลดปริมาณของเสียที่นำไปฝังกลบและเผาทำลาย นำไปสู่ความยั่งยืนด้วยนวัตกรรมต่อไป