โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเขื่อนจุฬาภรณ์ แบตเตอรี่ขนาดยักษ์ของไทยเพื่อพลังงานมั่นคงและโลกที่ยั่งยืน

บทความ กฟผ., เขื่อนจุฬาภรณ์

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเขื่อนจุฬาภรณ์ แบตเตอรี่ขนาดยักษ์ของไทยเพื่อพลังงานมั่นคงและโลกที่ยั่งยืน           การเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดเป็นโจทย์สำคัญของโลก ประเทศต่างๆ กำลังเร่งปรับตัวเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและสนับสนุนพลังงานหมุนเวียน แต่ความท้าทายสำคัญ คือ ความไม่สม่ำเสมอของพลังงานหมุนเวียน ที่พลังงานแสงอาทิตย์สามารถผลิตไฟฟ้าได้เฉพาะช่วงกลางวัน หรือช่วงที่ความเข้มแสงเพียงพอ ขณะที่พลังงานลมก็ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ทำให้เกิดความจำเป็นในการสร้างระบบกักเก็บพลังงานที่สามารถสำรองไฟฟ้าเพื่อจ่ายไฟฟ้าได้ทันทีเมื่อไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนหายไป หรือเมื่อความต้องการไฟฟ้าสูง โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ (Pumped Storage Hydropower Plant : PSH)  จึงเข้ามามีบทบาทสำคัญ ทั้งในการกักเก็บและผลิตพลังงานไฟฟ้า ช่วยรักษาเสถียรภาพของระบบไฟฟ้า สนับสนุนให้การเปลี่ยนผ่านไปสู่ระบบพลังงานที่ยั่งยืนและเชื่อถือได้มากขึ้น เดินหน้านวัตกรรมพลังงานรองรับพลังงานหมุนเวียน           การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) มีภารกิจหลักในการสร้างความมั่นคงด้านพลังงานไฟฟ้าให้กับประเทศ ได้ผลักดันโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ เพื่อเป็นหนึ่งในโครงการตามในแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศที่อยู่ระหว่างการร่างแผนใหม่ เพื่อเสริมความมั่นคงระบบไฟฟ้าของไทยให้สามารถจ่ายไฟฟ้าได้ต่อเนื่อง แม้ในช่วงที่แสงอาทิตย์และลมไม่เพียงพอในช่วงเวลาที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูง น้ำจะถูกปล่อยลงผ่านกังหันผลิตไฟฟ้า เพื่อผลิตไฟฟ้าเข้าสู่ระบบ ภายในระยะเวลาไม่เกิน 15 นาที และในช่วงเวลาที่ความต้องการไฟฟ้าต่ำหรือมีไฟฟ้าส่วนเกินจากพลังงานหมุนเวียน โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับจะสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำด้านล่างขึ้นไปยังอ่างเก็บน้ำด้านบน โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับจึงเป็นเสมือนแบตเตอรี่ ที่สามารถเก็บพลังงานไฟฟ้าไว้ใช้ตามความต้องการเหมือนการชาร์จและคายประจุของแบตเตอรี่ขนาดใหญ่ โดยแบตเตอรี่พลังน้ำนี้มีอายุการใช้งานยาวนาน สามารถผลิตไฟฟ้าได้ในปริมาณมาก และมีต้นทุนต่อหน่วยต่ำกว่าระบบกับเก็บพลังงาน (ESS) ชนิดอื่น ก้าวใหม่ของแบตเตอรี่พลังงานสะอาดที่เขื่อนจุฬาภรณ์           ปัจจุบันในประเทศไทย มีโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับแล้ว จำนวน 3 แห่ง ได้แก่ เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี […]

Rapheephat Toumsaeng

3 October 2025

แบตเตอรี่พลังน้ำ ทางเลือกอนาคต เสริมความมั่นคงพลังงาน

บทความ กฟผ.

แบตเตอรี่พลังน้ำ ทางเลือกอนาคต เสริมความมั่นคงพลังงาน           ในยุคที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นปัญหาที่ท้าทายระดับโลก การพัฒนาพลังานสะอาดโดยเฉพาะโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ (Pumped-Storage Hydropower Plant : PSH) จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ ด้วยความสามารถในการกักเก็บพลังงานเพื่อเสริมระบบไฟฟ้าในช่วงที่พลังงานหมุนเวียนอื่นๆ อย่างโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์และลม ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ ช่วยทำให้ระบบไฟฟ้ามีความมั่นคง ลดการพึ่งพาพลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิล และเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนในอนาคต แบตเตอรี่พลังน้ำ ส่งมอบพลังงานสะอาดที่พร้อมใช้งานได้ตลอดเวลา           โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเปรียบได้กับ “แบตเตอรี่พลังน้ำ” เพราะเป็นการกักเก็บพลังงานด้วยพลังน้ำ โดยอาศัยหลักการเปลี่ยนพลังงานศักย์ของน้ำให้เป็นพลังงานไฟฟ้า ในช่วงเวลาที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าต่ำ จะสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำที่อยู่ด้านล่างขึ้นมากักเก็บไว้ยังอ่างเก็บน้ำด้านบน และเมื่อมีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูง หรือในช่วงเวลาที่พลังงานหมุนเวียนไม่สามารถผลิตได้ น้ำจะถูกปล่อยจากอ่างเก็บน้ำด้านบนผ่านกังหันน้ำเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าเข้าระบบ ส่งมอบพลังงานได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพภายใน 5 นาที เปรียบเสมือนเป็นแบตเตอรี่พลังน้ำ พร้อมผลิตไฟฟ้าปริมาณมากได้ทันทีที่ระบบไฟฟ้าต้องการ นอกจากนี้ ด้วยการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ ถือเป็นการผลิตไฟฟ้าที่มีต้นทุนต่ำ เพราะไม่มีต้นทุนค่าเชื้อเพลิง และไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เสริมความมั่นคงด้วยระบบกักเก็บพลังงาน (Energy Storage System: ESS)           ปัจจุบัน การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ได้พัฒนาโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับแล้ว 3 แห่ง ที่เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี กำลังผลิต 360 เมกะวัตต์ […]

Rapheephat Toumsaeng

22 July 2025

“แบตเตอรี่พลังน้ำ” เติมเต็มความอุ่นใจ ทันใจ มั่นใจ สู่ความมั่นคงพลังงาน

บทความ กฟผ.

“แบตเตอรี่พลังน้ำ” เติมเต็มความอุ่นใจ ทันใจ มั่นใจ สู่ความมั่นคงพลังงาน           อีกหนึ่งความท้าทายในการก้าวข้ามขีดจำกัดของพลังงานหมุนเวียนที่กำลังมีสัดส่วนเพิ่มมากขึ้นในระบบไฟฟ้าตามเทรนด์พลังงานโลก เพื่อเดินหน้าประเทศสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนนั่น คือ การสร้างความมั่นคงทางพลังงาน บนความผันผวน ไม่แน่นอนของพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy : RE) ระบบกักเก็บพลังงาน จึงนับเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารจัดการพลังงานหมุนเวียนให้มีเสถียรภาพมากขึ้น การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จึงได้พัฒนาระบบกักเก็บพลังงานในรูปแบบ “โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ (Pumped-Storage)” มาทำหน้าที่สำรองพลังงานเสริมให้กับระบบไฟฟ้าในช่วงที่พลังงานหมุนเวียนไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ เพื่อให้ระบบไฟฟ้ามีความมั่นคง ประชาชนมีไฟฟ้าใช้ในทุกช่วงเวลา ‘อุ่นใจ’ แบตเตอรี่พลังน้ำ ปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม           โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ เป็นไฟฟ้าสะอาดจากพลังน้ำ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มีต้นทุนการผลิตไฟฟ้าต่อหน่วยถูกที่สุดเมื่อเทียบกับระบบกักเก็บพลังงานรูปแบบอื่นๆ ผลิตไฟฟ้าด้วยหลักการเดียวกับโรงไฟฟ้าพลังน้ำทั่วไป โดยจะปล่อยน้ำจากอ่างเก็บน้ำส่วนบน เพื่อหมุนกังหันและเครื่องกำเนิดไฟฟ้าผลิตพลังงานไฟฟ้าเมื่อมีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูง น้ำที่ปล่อยออกมาจะถูกกักเก็บไว้ในอ่างเก็บน้ำส่วนล่าง เพื่อสูบน้ำกลับขึ้นไปเก็บไว้ที่อ่างเก็บน้ำส่วนบน สำหรับใช้ในการผลิตไฟฟ้าต่อไป โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ จึงเปรียบเสมือนแบตเตอรี่พลังน้ำขนาดใหญ่ ที่สามารถนำน้ำมาผลิตไฟฟ้าได้อย่างไม่มีวันหมด โดยไม่ส่งผลกระทบกับการใช้น้ำของประชาชน ‘ทันใจ’ สร้างความมั่นคง RE ได้ทัน เสิร์ฟไฟฟ้าได้เร็ว           นอกจากจะมีต้นทุนการผลิตที่ต่ำแล้ว ยังสามารถเดินเครื่องจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบได้อย่างรวดเร็วโดยใช้เวลาไม่ เกิน 15 นาที ทำให้สามารถผลิตไฟฟ้าทดแทนพลังงานหมุนเวียน ในเวลาที่แดดไม่มี ลมไม่พัด […]

Rapheephat Toumsaeng

31 July 2024

Unseen EGAT by ENGY  ตอน ‘ESAN Clean Energy For The Future’ ถิ่นอีสาน แดนพลังงานสะอาด เพื่ออนาคต

บทความ กฟผ.

Unseen EGAT by ENGY  ตอน ‘ESAN Clean Energy For The Future’ ถิ่นอีสาน แดนพลังงานสะอาด เพื่ออนาคต เพื่อนๆ ครับ ปัญหาโลกร้อนจากสภาพอากาศที่แปรปรวนนำมาสู่สภาวะโลกรวนที่เกิดขึ้นทั่วโลก ทำให้วันนี้ทั่วโลกต่างตระหนักถึงความสำคัญในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จนเกิดเป็นร่วมมือระหว่างประเทศ ภายใต้การประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สมัยที่ 26 (COP26)  โดยประเทศไทยได้ร่วมประกาศเป้าหมายที่จะบรรลุความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ภายในปี ค.ศ. 2050 และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Greenhouse Gas Emission) ภายในปี ค.ศ. 2065 การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ในฐานะหน่วยงานที่ทำหน้าที่ผลิตไฟฟ้าเพื่อรักษาความมั่นคงด้านพลังงานของประเทศ ร่วมขับเคลื่อนประเทศไทยสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนผ่านการเพิ่มสัดส่วนการผลิตพลังงานไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน ตามแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. 2561 – 2580 (PDP2018 REV.1) ไม่ว่าจะเป็นการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ และพลังน้ำที่กำลังจะเกิดขึ้นในทั่วทุกภูมิภาคของประเทศ โดยเฉพาะพื้นที่ภาคอีสาน ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพที่จะผลิตไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียน จึงมีโครงการที่น่าสนใจที่กำลังจะเกิดขึ้นหลายโครงการ วันนี้ […]

EGAT

10 July 2023

USTDA – กฟผ. ร่วมศึกษาความเหมาะสมโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเขื่อนวชิราลงกรณ เดินหน้าพัฒนาระบบกักเก็บพลังงานขนาดใหญ่ สร้างความมั่นคงของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานสะอาด

ข่าวสื่อมวลชน

USTDA – กฟผ. ร่วมศึกษาความเหมาะสมโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเขื่อนวชิราลงกรณ เดินหน้าพัฒนาระบบกักเก็บพลังงานขนาดใหญ่ สร้างความมั่นคงของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานสะอาด          นายโรเบิร์ต เอฟ โกเดค (Mr. Robert F. Godec) เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย ในฐานะผู้แทนองค์การการค้าและการพัฒนาของสหรัฐอเมริกา (U.S. Trade and Development Agency: USTDA) และนายบุญญนิตย์ วงศ์รักมิตร ผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ลงนามร่วมศึกษาความเหมาะสมโครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับเขื่อนวชิราลงกรณ จ.กาญจนบุรี เพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานสะอาดของประเทศไทย ส่งเสริมนโยบายสากลในการก้าวสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน และสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานไฟฟ้าของประเทศไทย เมื่อวันที่ 4 เมษายน 2566 ณ อาคาร 50 ปี กฟผ. สำนักงานใหญ่ จ.นนทบุรี          นายโรเบิร์ต เอฟ โกเดค เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย กล่าวว่า ประเทศสหรัฐอเมริกาให้ความสำคัญกับการสนับสนุนโครงการด้านพลังงานที่มีส่วนช่วยในการลดการปลดปล่อยมลพิษและบรรลุเป้าหมาย Carbon […]

Sukarnya

4 April 2023

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ = ระบบกักเก็บพลังงานพลังงานสะอาดเสริมความมั่นคงระบบไฟฟ้า

บทความ กฟผ.

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ = ระบบกักเก็บพลังงานพลังงานสะอาดเสริมความมั่นคงระบบไฟฟ้า           ในช่วงการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิลไปสู่พลังงานหมุนเวียน เพื่อมุ่งสู่เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน หรือ Carbon Neutrality ภายในปี ค.ศ.2050 ของประเทศและของโลก ถือเป็นความท้าทายของหน่วยงานด้านพลังงาน เช่น การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ที่มีภารกิจในการดูแลความมั่นคงระบบไฟฟ้าของประเทศ ต้องแสวงหาเทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ควบคู่ไปกับการสร้างความมั่นคงด้านพลังงาน เนื่องด้วยข้อจำกัดของพลังงานหมุนเวียนที่มีความไม่เสถียร ทั้งพลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์ ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ตลอดเวลา โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับหรือระบบกักเก็บพลังงานด้วยพลังน้ำขนาดใหญ่ (Energy Storage System: ESS) จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นคงด้านพลังงาน เพื่อลดความไม่แน่นอน ไม่เสถียร ในการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนได้            โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ เป็นระบบกักเก็บพลังงานประเภทหนึ่งที่มีต้นทุนการผลิตไฟฟ้าต่อหน่วยต่ำ ช่วยลดคาร์บอนไดออกไซด์จากการผลิตไฟฟ้าได้ การผลิตไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าชนิดนี้ใช้หลักการเดียวกับโรงไฟฟ้าพลังน้ำทั่วไป คือเก็บกักน้ำไว้ในอ่างเก็บน้ำ แล้วปล่อยน้ำผลิตไฟฟ้าในช่วงที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้ามาก โดยใช้เวลาไม่ถึง 5 นาที ทำให้สามารถผลิตไฟฟ้าทดแทนไฟฟ้าจากพลังลมหรือแสงอาทิตย์ที่ขาดหายไปได้อย่างทันท่วงที แตกต่างจากโรงไฟฟ้าพลังความร้อน ที่ต้องใช้เวลาในการเตรียมการนาน 2-4 ชั่วโมง           เดิมทีจุดประสงค์หลักของการสร้างอ่างเก็บน้ำ คือเก็บน้ำไว้ใช้เพื่อการเกษตรและอุปโภค-บริโภค การผลิตไฟฟ้าเป็นผลพลอยได้จากการปล่อยน้ำผ่านเครื่องกำเนิดไฟฟ้า แต่ปัจจุบัน เมื่อไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนมีปริมาณมากขึ้น ช่วงเวลาที่แดดไม่มี ลมไม่พัด จึงส่งผลกระทบต่อความมั่นคงระบบไฟฟ้ามากขึ้นโรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับ จึงตอบโจทย์ในด้านความมั่นคงระบบไฟฟ้าของประเทศ โดยการสร้างอ่างเก็บน้ำตอนล่างเพิ่มขึ้น เพื่อกักเก็บน้ำที่ผ่านการผลิตไฟฟ้าแล้วจากอ่างเก็บน้ำตอนบน […]

Rapheephat Toumsaeng

15 March 2023

“ระบบกักเก็บพลังงาน” กุญแจปลดล็อคสู่ความมั่นคงของพลังงานแห่งอนาคต

บทความ กฟผ.

“ระบบกักเก็บพลังงาน” กุญแจปลดล็อคสู่ความมั่นคงของพลังงานแห่งอนาคต          ปฏิเสธไม่ได้ว่า “พลังงานหมุนเวียน” (Renewable Energy) เป็นพลังงานแห่งอนาคตที่ทั่วโลกล้วนหันมาให้ความสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีให้สามารถพึ่งพาได้อย่างมั่นคง แต่ด้วยปัจจุบัน ไฟฟ้าที่ได้จากการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานหมุนเวียน อย่าง แสงอาทิตย์ ลม ยังมีความผันผวน ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศในแต่ละช่วงเวลาที่มนุษย์ไม่สามารถควบคุมได้ “ระบบกักเก็บพลังงาน” (Energy Storage System) จึงถือเป็นหัวใจสำคัญที่ช่วยในการบริหารจัดการพลังงานหมุนเวียนที่ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ตลอดเวลา ให้สามารถสั่งจ่ายไฟฟ้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง ช่วยลดความผันผวนของกระแสไฟฟ้าที่ผลิตจากพลังงานทดแทนให้มีความเสถียรมากขึ้น และยังเปรียบเสมือน Power Bank พลังงานสำรอง เข้าเสริมระบบเมื่อมีความต้องการใช้ไฟฟ้าเพิ่มขึ้น          การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ให้ความสำคัญกับการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนและส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง ทั้งการผลิตไฟฟ้าแบบผสมผสานระหว่างพลังงานหมุนเวียนกับเชื้อเพลิงฟอสซิล การพัฒนาระบบกักเก็บพลังงาน ตลอดจนการพัฒนาโครงข่ายไฟฟ้าให้มีความทันสมัย (Grid Modernization) เพื่อให้สามารถนำพลังงานหมุนเวียนมาปรับใช้ได้อย่างเหมาะสม โดยไม่ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของระบบผลิตไฟฟ้าในภาพรวม รวมถึงการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีด้านพลังงานมาบูรณาการให้สอดรับกับทิศทางการพัฒนาด้านพลังงานของโลกในอนาคต          กฟผ. จึงมุ่งพัฒนา และสรรหานวัตกรรมกักเก็บพลังงานที่เหมาะสม เพื่อสร้างความมั่นคงของระบบไฟฟ้าไทย ดังนี้     […]

Rapheephat Toumsaeng

2 January 2020
Skip to content