ข้อมูลโรงไฟฟ้าและเขื่อน

เขื่อนสิรินธร เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ที่มีความสำคัญยิ่งแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากจะให้ประโยชน์ทางด้านการผลิตพลังงานไฟฟ้าแล้ว ยังอำนวยประโยชน์นานัปการต่อการพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในภูมิภาคแถบนี้ทั้งทางด้านการชลประทาน การป้องกันอุทกภัย การประมง และการท่องเที่ยว นับเป็นการสงวนและใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ในประเทศให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่างสอดคล้องกับการพัฒนาประเทศในยุคปัจจุบัน           เขื่อนสิรินธรเดิมมีชื่อว่า “เขื่อนลำโดมน้อย” สร้างปิดกั้นแม่น้ำลำโดมน้อย สาขาของแม่น้ำมูล ที่บริเวณแก่งแซน้อย ต.นิคมลำโดมน้อย อ.สิรินธร จ.อุบลราชธานี เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ที่มีความสำคัญยิ่งแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เริ่มก่อสร้างในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2511 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2514           พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์ เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2512 และได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้เชิญพระนามาภิไธยของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มาขนานนามเขื่อนว่า “เขื่อนสิรินธร” ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดเขื่อน เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514           ปัจจุบันเขื่อนสิรินธรได้มีการติดตั้งโซลาร์เซลล์ลอยน้ำไฮบริดที่ใหญ่ที่สุดในโลกบนพื้นที่ผิวน้ำในเขื่อน ซึ่งเลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม  เขื่อนหินถมแกนดินเหนียว ความจุอ่างเก็บน้ำ1,966.50 ล้านลูกบาศก์เมตร พื้นที่อ่างเก็บน้ำ288 ตารางกิโลเมตร ความกว้างสันเขื่อน7.50 เมตร ความยาวสันเขื่อน940 เมตร ความสูงจากฐานราก42 […]

แม่น้ำแควน้อยเป็นแม่น้ำใหญ่สายหนึ่งของประเทศไทย ไหลผ่านพื้นที่ของจังหวัดกาญจนบุรี ตลอดทั้งลำนำ มีความยาวทั้งสิ้นประมาณ 390 กิโลเมตร เกิดจากเทือกเขาตะนาวศรี แผนพัฒนาลุ่มน้ำแม่กลอง การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ได้พัฒนาให้สามารถผลิตไฟฟ้า เพื่ออำนวยประโยชน์หลากหลายด้าน อาทิ การเกษตร และชลประทานในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่กลองตอนล่าง ส่วนอ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนก็เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดสำหรับทำการประมงได้เป็นอย่างดี           เขื่อนวชิราลงกรณ เดิมชื่อว่า “เขื่อนเขาแหลม” เป็นเขื่อนหินถมแห่งแรกของประเทศไทยที่ดาดผิวหน้าด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก ตั้งอยู่บนแม่น้ำแควน้อย ในท้องที่ตำบลท่าขนุน อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี ดำเนินการก่อสร้างในปี พ.ศ. 2522 ด้านการผลิตกระแสไฟฟ้า โดยติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า  จำนวน 3 เครื่อง มีกำลังการผลิตเครื่องละ 100,000 กิโลวัตต์ สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้เฉลี่ยปีละ 460 ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง ในวันที่ 15 ธันวาคม พ.ศ. 2527 ได้กดปุ่มเดินเครื่องผลิตไฟฟ้าหน่วยที่ 3 ทำการจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าระบบเป็นครั้งแรก ต่อมาเมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2527 และวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2528 หน่วยที่สองและหน่วยที่หนี่งได้เดินเครื่องจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าระบบเข้าระบบเช่นกัน […]

จากแนวความคิดที่พัฒนาประเทศในแถบภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของสำนักงานเลขาธิการคณะกรรมการเศรษฐกิจแห่งเอเชียและตะวันออกไกล หรือแอสแคป (ESCAP) จึงได้จัดตั้งคณะกรรมการประสานงานสำรวจลุ่มแม่น้ำโขงตอนล่าง และได้แนะนำให้รัฐบาลไทยสร้างเขื่อนอุบลรัตน์ เพื่อผลิตพลังงานไฟฟ้าการชลประทาน การอุปโภค-บริโภคอุตสาหกรรม บรรเทาอุทกภัย การประมง และการท่องเที่ยว           เขื่อนอุบลรัตน์ ชื่อเดิมว่า เขื่อนพองหนีบ เป็นโครงการเขื่อนอเนกประสงค์แห่งที่สองของไทย และเป็นเขื่อนผลิตไฟฟ้าพลังน้ำขนาดใหญ่แห่งแรกในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ  ภายใต้การนำของศาสตราจารย์ ดร.บุญรอด บิณฑสันต์ ผู้ว่าการการไฟฟ้าตะวันออกเฉียงเหนือคนแรก เริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2507 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2509 โดยมีลำน้ำหลักรับน้ำลงสู่อ่างเก็บน้ำ 3 ลำ น้ำคือ ลำน้ำพอง ลำน้ำเชิญ มีต้นน้ำจากเทือกเขาเพชรบูรณ์ และลำพะเนียง มีต้นน้ำจากเทือกเขาภูพาน จ.หนองบัวลำภู           ด้านการผลิตกระแสไฟฟ้า โดยติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า 8.40 เมกะวัตต์ จำนวน 3 เครื่อง สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้เฉลี่ยปีละ 56.10 ล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมง ทดแทนการใช้น้ำมันดีเซลสำหรับใช้ในโรงไฟฟ้าพลังความร้อนได้ปีละ ประมาณ 15.42 ล้านลิตร           ด้านการเกษตรกรรมสำหรับพื้นที่ชลประทานโดยส่งน้ำให้แก่พื้นที่เพาะปลูกในเขต อ.เมือง อ.น้ำพอง อ.กระนวน จ.ขอนแก่น และ […]

แม่น้ำน่านเป็นแควต้นน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยา ที่มีความสำคัญรองลงมาจากแม่น้ำปิง ฉะนั้น เพื่อให้ทุ่งเจ้าพระยาได้ผลแก่การเกษตรอย่างเต็มที่ จึงจำเป็นต้องสร้างเขื่อนบนแม่น้ำนานเพื่อช่วยลดอุทกภัย และให้มีน้ำใช้ในลุ่มน้ำเจ้าพระยาเพิ่มขึ้นอีก                      เขื่อนสิริกิติ์ เดิมชื่อ “เขื่อนผาซ่อม” เป็นเขื่อนดินที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย  เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2511 ปิดกั้นแม่น้ำน่าน ณ บริเวณเขาผาซ่อม ตำบลผาเลือด อำเภอท่าปลา จังหวัดอุตรดิตถ์ ตามโครงการพัฒนาลุ่มน้ำน่าน ดำเนินการก่อสร้างโดยกรมชลประทาน กระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ ประโยชน์ที่จะได้รับจากโครงการนี้เพื่อบรรเทาอุทกภัยในลุ่มน้ำน่าน และร่วมกับเขื่อนภูมิพลบรรเทาอุทกภัยในทุ่งเจ้าพระยาให้ลดน้อยลง ทำการชลประทานในลุ่มน้ำน่านในฤดูฝนได้ 1,551,000 ไร่ ในฤดูแล้งในลุ่มน้ำน่านได้ 300,000 ไร่ และในทุ่งเจ้าพระยาได้อีก 2,500,000 ไร่ รวม 2,800,000 ไร่ เมื่อได้ขุดลอกและแต่งลำแม่น้ำน่านบางตอนแล้ว จะใช้เป็นเส้นทางคมนาคมจากจังหวัดนครสวรรค์ถึงจังหวัดอุตรดิตถ์ได้ตลอดปี อ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนเป็นแหล่งพันธุ์ปลา และสถานที่ท่องเที่ยว ต่อมาได้รับพระบรมราชานุญาตให้อัญเชิญพระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ขนานนามว่า “เขื่อนสิริกิติ์” แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2515           พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า […]

…ข้าพเจ้าเห็นพ้องกับรัฐบาลว่า โครงการอเนกประสงค์โครงการแรกของประเทศไทยนี้ เป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาเศรษฐกิจก้าวใหม่ให้ไพศาลออกไป ปัจจุบันน้ำเป็นปัจจัยหล่อเลี้ยงชีวิต และน้ำกับไฟฟ้าส่งเสริมความเจริญก้าวหน้าของชีวิต เมื่อพลเมืองเพิ่มมากและเร็ว ก็ต้องเพิ่มน้ำและไฟฟ้าให้ทันความต้องการของพลเมือง..                      “เขื่อนภูมิพล” เป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งแรกของประเทศไทย ลักษณะเป็นเขื่อนคอนกรีตรูปโค้ง และเป็นเขื่อนแรกในประวัติศาสตร์ไทยอันเป็นจุดกำเนิดของการบริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบและยั่งยืน เพื่อให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของการเป็นเขื่อนอเนกประสงค์ การใช้ประโยชน์ในหลาย ๆ ด้านของอ่างเก็บน้ำ เช่น เก็บหรือชะลอน้ำในฤดูน้ำหลากเพื่อป้องกันบรรเทาอุทกภัย แต่ทั้งนี้ต้องไม่สูงเกินจนส่งผลกระทบต่อพื้นที่รอบอ่างเก็บน้ำที่ถูกน้ำท่วม และความมั่นคงปลอดภัยของตัวเขื่อน เป็นต้น และระบายน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค การเกษตรกรรม และรักษาระบบนิเวศน์ รวมถึงประโยชน์ที่เป็นผลพลอยได้อื่น ๆ ที่เกิดจากการระบายน้ำของเขื่อนภูมิพล           โดยถือกำเนิดขึ้นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลในขณะนั้นมีแนวคิดที่จะสร้างโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ โดยเฉพาะโรงไฟฟ้าพลังน้ำ ซึ่งสามารถนำไฟฟ้าเข้าสู่ระบบได้อย่างรวดเร็ว จึงมีการจัดตั้ง “คณะกรรมการพิจารณาสร้างโรงไฟฟ้าทั่วราชอาณาจักร” เพื่อสำรวจพื้นที่สร้างโรงไฟฟ้าทั่วประเทศ ซึ่งพบว่าในลำน้ำปิงบริเวณหุบเขาย่านรีหรือยันฮี อ.สามเงา จ.ตาก มีความเหมาะสมต่อการสร้างเขื่อนเป็นอย่างยิ่ง จึงนำมาสู่การสำรวจ “เขื่อนยันฮี” ในปี พ.ศ. 2495 และเริ่มสร้างในปี พ.ศ. 2500 – 2507 และในปีเดียวกันนี้เอง ก็มีการตั้ง “การไฟฟ้ายันฮี” (กฟย.) เพื่อรับผิดชอบการสร้างเขื่อน และผลิตไฟฟ้าให้กับภาคกลางและภาคเหนือ […]

เขื่อนศรีนครินทร์ เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ขนาดใหญ่แห่งแรกของโครงการพัฒนาลุ่มน้ำแม่กลอง สร้างขึ้นเพื่ออำนวยประโยชน์ด้านต่างๆ  ส่งเสริมระบบชลประทาน โครงการแม่กลองใหญ่ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น                      เขื่อนแม่กลองของกรมชลประทานเป็นหัวงานทดน้ำเข้าสู่พื้นที่เกษตรได้ตลอดปีเป็นเนื้อที่ถึง 4 ล้านไร่ สามารถปล่อยน้ำลงผลักดันน้ำเค็มมิให้หนุนล้ำเข้ามาทำความเสียหายแก่พื้นที่บริเวณปากน้ำแม่กลองในช่วงฤดูแล้ง การประมง บรรเทาอุทกภัย การท่องเที่ยว           เขื่อนศรีนครินทร์นับเป็นแหล่งท่องเที่ยว พักผ่อนหย่อนใจที่สวยงามอีกแห่งหนึ่ง ในจังหวัดกาญจนบุรีให้ทั้งความรู้และความเพลิดเพลินแก่ผู้มาเที่ยวชมปีละเป็นจำนวนกว่าแสนคน และก่อให้เกิดการขยายตัวทางการท่องเที่ยวอย่างกว้างขวาง เช่น แพท่องเที่ยวในอ่างเก็บน้ำ เป็นต้น           พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้เชิญพระนามาภิไธย สมเด็จพระศรีนครินทร์ มาขนานนามเขื่อน และเสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ไปทรงเปิดเขื่อน เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2524 เขื่อนหินถมแกนดินเหนียว ความจุอ่างเก็บน้ำ17,745 ล้านลูกบาศก์เมตร พื้นที่อ่างเก็บน้ำ419 ตารางกิโลเมตร ความกว้างสันเขื่อน15 เมตร ความยาวสันเขื่อน610 เมตร ความสูงจากฐานราก140 เมตร เขื่อนศรีนครินทร์เป็นเขื่อนประเภทหินถมแกนดินเหนียวที่สามารถกักเก็บน้ำได้มากที่สุดในประเทศไทย อาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก 720 เมกะวัตต์ ผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ปีละประมาณ1,250 ล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมง เครื่องกำเนิดไฟฟ้าเครื่องที่ 4-5 (ระบบสูบกลับ)